راهنمای نگارش طرح کسب وکار

راهنمای نگارش طرح کسب وکار

قبل از شروع نگارش طرح کسب و کار نکات زیر را در نظر بگیرید:

1.       به مخاطبان توجه كنيد، طرح را براي چه كسي مي‌نويسيد (خودتان، سرمايه‌گذاران، بانک یا كاركنان)؟ چه چيزي بيش از همه براي مخاطب شما مهم است؟

2.       اگر ‌توانستيد چند نمونه طرح کسب و کار را ببينيد.

3.       يك برنامه زماني برای نوشتن آماده كنيد.

4.       حتما، قبل از شروع تحقيقات خود را کامل کنید. برای این کار فهرست اطلاعات مورد نياز را آماده كنيد.

5.       از واژه‌هاي روشن استفاده كنيد و از اصطلاحات نامفهوم بپرهيزيد.

6.       با اعتماد به نفس و اطمينان کامل بنویسید، چون در سبك نگارش شما نمایان است. فراموش نکنید که سرمايه‌گذاران و بانک‌ها پول و اعتماد خود را بیشتر روي خود شما سرمايه‌گذاري مي‌كنند تا روي ايده شما.

7.       اصلی‌ترین منابعی که می‌توانند برای تحقیقات شما سودمند باشند عبارتند از: مشاوران، پژوهش‌های میدانی، کتابخانه‌ها،سازمان‌های صنعتی دولتی مانند سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، سازمان صنایع و معادن، انتشارات دانشگاهی، موسسات تجاری، جراید و نشریات، اینترنت، انجمن‌های صنفی و ...

8.       چارچوبی که در ادامه آورده شده است، را کامل کنید. برای هر قسمت یک راهنمایی مختصر ذکر شده‌است.

9.       دقت کنید که طرح کسب وکار باید تمیز، بدون غلط و بر روی یک طرف کاغذ نوشته شود.

10.   معمولا بر روی جلد نام طرح، نام طراح، زمان نگارش آن و میزان سرمایه‌گذاری لازم درج می‌شوند.

·         عنوان طرح:

·         چشم انداز(vision):

{راهنمایی: به زبان خودتان بگوييد كه چه آینده‌ای را برای كارتان تصور می‌کنید؟ چشم انداز بايد آرمانگرايانه باشد و بايد خواننده و حتی خود شما را سر ذوق بياورد.}

·         ماموریت‌(mission):

{راهنمایی: ماموريت تنها با چند لغت، مشخص مي‌كند که شما چه نیازی را از جامعه بر طرف می‌کنید. به عبارت دیگر ماموريت بايد دقيق و واضح بگويد: «چرا مشتريان اين كالا يا خدمات شما را مي‌خرند؟»}

·         اهداف(goals):

{راهنمایی: اهداف بايد مقاصد ويژه و قابل اندازه گيري را تعیین کنند و حتما بايد دقيق، روشن، واضح و قابل سنجش باشند. هدف بدون تعیین زمان تحقق آن بی‌فایده است.}

·         استراتژی‌ها(strategies):

{راهنمایی: براي رسيدن به اهداف بايد جهتگیری‌، فلسفه، ارزش و روش معین داشت. استراتژي‌ها مسيرهاي نیل به اهداف را مشخص مي‌كنند.}

·         برنامه‌ها(plans):

{راهنمایی: برنامه‌ها، دستورالعمل‌هاي رسيدن به اهداف هستند و در واقع هر برنامه پروژه رسيدن به یک هدف است. زمان‌بندي و مسوول هر برنامه را مشخص كنيد.} 

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         خلاصه مدیریتی(executive summary):

{راهنمایی: در خلاصه مدیریتی باید به چند سوال اساسی جواب دهید. دقت کنید که اگر خلاصه مدیریتی را برای سرمایه‌گذار یا بانک می‌نویسید باید موجز و کامل باشد چرا که این گونه مخاطبان وقت زیادی برای خواندن همه طرح را ندارند. نکات مهمی که باید در خلاصه مدیریتی به ان بپردازید عبارتند از:

·         ارزشي كه براي مصرف كننده فراهم مي‌كنيد، چیست؟ ارزش آن چيزي است كه مشتري حاضر است براي آن پول پرداخت كند.

·     مزیت رقابتی محصول یا خدمت شما چیست؟ منظور از مزیت رقابتی خصايص يا ويژگي‌ها و امكانات خاص محصول يا خدمات شما هستند كه تنها در محصول يا خدمات شما وجود دارد و رقبا فاقد آنند.

·         بازار هدف شما كجاست؟

·     نکات برجسته عملیات کسب و کار، نظیر مسایل حقوقی و قانونی، کلیات تیم مدیریت و نقش و مهارت مربوط به هر کدام از افراد، تامین‌کنندگان عمده مواد اولیه و... را مشخص کنید.

·     نکات برجسته مالی مانند خلاصه نیازمندی‌ها و پیش بینی‌های مالی، نحوه مشارکت شما و هر شریکی که به هر نحوی در این کسب و کار سرمایه گذاری کرده چیست؟}

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         توصیف کسب و کار(description):

{راهنمایی: مهمترین نکاتی که در توصیف یک کسب و کار لحاظ می‌شوند عبارتند از: شکل کسب و کار شامل کسب، شرکت، نوع شرکت، کارگاه، مزرعه و ...، مالکین، مدیران و پرسنل کلیدی،نام کسب و کار، زمان شروع کسب و کار، زمان عملیات کسب و کار (تمام وقت یا پاره وقت، ساعات کاری)، توصیف محصول یا خدمات، محل  کسب و کار، مشاوران شامل مشاور حقوقی، حساب‌دار و غیره.}

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         تحلیل بازار (market analysis):

{راهنمایی: اندازه بازار هدف کوچک است یا بزرگ؟ هزینه‌های ورود به بازار زیاد است یا کم؟ برتری در بازار بر مبنای مزیت‌های تکنولوژیک است یا روابط تامین‌کنندگان؟ خصوصیات منحصر به فرد محصول یا خدمت شما چیست؟ به ياد داشته باشيد كه قيمت كم و كيفيت بالا براي كسب و كارهاي جديد ديگر به عنوان مزيت محسوب نمي‌شوند بلكه اين دو پارامتر حداقل شرايط لازم براي ورود به بازار است. آیا هیچ کالا یا خدمات ویژه‌ای هست که محصول شما به آن وابسته باشد؟ اگر چنین چیزی هست، آن چیست؟ از نگاه مشتری، خرید از شما چه منافعی دارد؟ ویژگی‌های جمعیت‌شناسی مشتریان شامل:محدوده سنی، محدوده درآمد، جنس، وضعیت تاهل، شغل، شهر، تحصيلات، طبقه اجتماعي و... تحلیل رقبا شامل: شناسایی رقبای مستقیم، شناسایی رقبای غیر مستقیم، نقاط ضعف و قوت آن‌ها، استراتژی قیمت‌گذاری: قيمت تمام شده و قیمت‌گذاری خرده‌فروشی، موقعیت‌گیری رقابتی، قیمت‌گذاری کمتر از رقبا، قیمت‌گذاری بالاتر از رقبا، قیمت خطی، چند قیمتی.}

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         تحلیل ریسک(risk analysis):

{راهنمایی: چه تغییراتی خارج از کنترل شما می‌تواند کسب و کار شما را به مخاطره اندازد، از این مخاطرات فهرستی تهیه کنید و تاثیر این تغییرات بر کسب و کار خود را ارزیابی کنید و برای هر تغییر راه حلی را پیش‌بینی کنید. برخی از این تغییرات عبارتند از: تغییرات اجتماعی شامل تغییر هرم سنی، تغيير در پوشش مردم، فرهنگ مصرف، افزايش قدرت خريد، افزايش توقعات، توجه بيشتر به مسايل آموزشي و فرهنگي. تغییرات تکنولوژیک: بروز تغیییرات جدی در فناوری. تغییرات سیاسی یا قانونی شامل مقررات محلی، قوانین جدید، خط مشی‌های دولت. تغییرات اقتصادی شامل روندهای اقتصادی، نرخ مالیات، نرخ سود، تغییرات در سایر بازارها، تغییرات محیطی شامل دسترسی به مواد اولیه و تاسیسات زیربنایی، آلودگی محیط زیست، آب و هوا}

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         منابع انسانی(human resource):

{راهنمایی: چه کسی مدیر کلیدی است و سابقه او چیست؟ سایر سرمایه‌گذاران و سهامداران چه کسانی هستند؟ هیات مدیره و گروه مشاوران شامل چه کسانی هستند؟ چه کسی (کسانی) مشاوران حرفه‌ای هستند. (حقوق‌دان، مالی و ...) کارکنان: شرح وظایف کارکنان مورد نیاز را ارایه کنید و این نکات را مشخص کنید: مسوولیت‌ها، تمام وقت یا پاره‌وقت یا پروژه‌ای بودن، حقوق و مزایا، مجموعه مهارت‌ها. همچنین نوع روابط هر کس با دیگران را مشخص کنید: ارتبا‌ط‌ها می‌توانند دارای اشکال زیر باشند: شراکت، استخدام، همکار پاره وقت، همکار پروژه‌ای، پیمانکار و...}

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 ·        برنامه اجرایی(action plan):

{راهنمایی: وضعیت فعلی محصول یا خدمات شما چیست و چه زمانی را برای نهایی شدن آن و عرضه به بازار پیش‌بینی می‌کنید؟ برای رسیدن به این نقطه شرکت چه موانعی را (اگر وجود دارد) باید پشت سر بگذارد؟ چه فعالیت‌های خاصی باید انجام شود؟ خواننده طرح شما بايد بداند الان كجاي كار هستيد و برنامة اجرايي شما براي رسيدن به موفقيت و توسعه چه خواهد بود. آيا در مرحلة پرورش ايده هستيد يا در مرحلة تحقيق و توسعه. اگر اقداماتي براي كسب مجوز، گرفتن زمين، ثبت شركت يا اختراع، جذب منابع مالي و حتي نيروي انساني انجام داده‌ايد را بنويسيد. همچنین نحوه همکاری با تامین‌کنندگان و واگذاری کار به پیمانکاران را توضیح دهید. در این قسمت اطلاعات مربوط به محل اجرای پروژه، نحوه مالکیت و موارد اجرایی را باید ذکر نمایید.}

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

·         تحلیل مالی (Financial analysis):

{راهنمایی: برای مدیریت مالی، بودجه مورد نیاز برای راه‌اندازی کسب و کار (هزینه‌های آغازین)، و میزان واقعی مورد نیاز برای بازنگه داشتن (هزینه‌های عملیات) را مشخص نمايید. بودجة آغازین شامل: پرسنلی (هزینه‌های پیش راه‌اندازی)، هزینه‌های حقوقی و حرفه‌ای، سکونت (اجاره)، تجهیزات، بیمه، تدارکات، تبلیغات یا ترویج، حسابداری، انشعابات، سایر هزینه‌ها، درآمدهای احتمالی. بودجة عملیات شامل: هزینه‌های پرسنل،            بیمه، اجاره، استهلاک، پرداخت وام، تبلیغات و ترویج، حسابداری، حقوقی، هزینه‌های متفرقه، انشعابات، شهریه‌ها/ اشتراکات/ مقرری‌ها، مالیات‌ها، تعمیر و نگهداری و درآمدها. نقطه سربسر را تعیین نمایید. نقطه سر به سري جايي است كه هزینه‌ها و درآمدهای شما برابر می‌شود. برای محاسبه نقطه سربسر بایستی هزينه‌های ثابت را بر تفاوت قیمت فروش محصول و هزینه متغیر تقسیم کنید. اگر توانستید صورت حساب جریان نقدی وترازنامه کسب و کار خود را پیش‌بینی کنید.}